معایب و مزایای ارتودنسی دندان
انجام درمان ارتودنسی با دو هدف صورت می گیرد: ۱- درمانی ۲- زیبایی
وجود دندان های نامرتب و عدم تناسب فکی مشکلات مختلفی را می تواند ایجاد کند. نواحی که دندان ها به صورت نامرتب روی هم قرار گرفته اند، به علت دسترسی دشوارتر در زمان مسواک زدن، پلاک و جرم بیشتری تجمع میابد و به همین دلیل ریسک پوسیدگی دندان و التهاب لثه بیشتر است. با انجام درمان ارتودنسی، دندان ها در یک قوس مرتب کنار یکدیگر قرار می گیرند و سلامت طولانی مدت آن ها تضمین می شود.
از سوی دیگر عدم تناسب دو فک با یکدیگر می تواند در جویدن و تکلم تداخل ایجاد کند.
نوع تنفس هم یکی از فانکشن هایی است که در بعضی از موارد تحت تاثیر قرارمی گیرد، برای مثال کوچکی شدید فک پایین باعث عقب قرار گرفتن زبان در فضای دهان می شود، با عقب رانده شدن زبان راه هوایی تنگ تر می شود و این دسته از بیماران اغلب با دهان باز نفس می کشند.
اصلاح مشکلات فکی می تواند در رفع مشکلات ذکر شده بسیار تاثیرگذار باشد. همان طور که در ابتدا ذکر شد، هدف دیگر از انجام درمان ارتودنسی، افزایش زیبایی است البته این جنبه از درمان ارتودنسی تاثیر مستقیم در افزایش سلامت روانی و اجتماعی افراد دارد. بیماران پس از اتمام درمان و بازیابی لبخند زیبا با اعتماد به نفس بیشتری در جامعه حاضر می شوند و این برای یک متخصص ارتودنسی بسیار ارزشمند است که مراجعین در پایان درمان با لبخندی سرشار از رضایت مطب را ترک کنند و با قدرت بیشتری مسیر زندگی خود را ادامه دهند.
تجهیزات مورد استفاده در ارتودنسی
۱. براکت
براکت یا بریس به وسیله کامپوزیت بر روی سطح دندان متصل می گردد. به دو دسته فلزی و سرامیکی تقسیم می شود، این دو نوع از نظر کارایی درمان تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند ولی براکت سرامیکی کمتر قابل رویت است و زیبایی بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید: دکتر متخصص ارتودنسی کودکان
۲. سیم های ارتودنسی
این سیم ها معمولا از جنس نیکل تیتانیوم یا استیل هستند که در قطر و شکل های متفاوتی عرضه می شوند، انتخاب نوع، شکل و قطر سیم با توجه به مرحله درمانی و کارایی مد نظر توسط متخصص ارتودنسی صورت می گیرد ولی به طور کلی در روند درمان ارتودنسی ابتدا از سیم های نازک تر و منعطف تر استفاده می شود و با پیشرفت درمان و مرتب شدن دندان ها سیم قطورتر و سخت تر می شود.
۳. اورینگ
یک نوع کش دایره ای مخصوص است که نقش آن نگه داشتن سیم داخل براکت است. اورینگ رنگ های متنوعی دارد و بیمار به دلخواه می تواند رنگ مد نظر خود را انتخاب کند این کش ها چند جلسه یک بار باید تعویض شوند چون خاصیت خود را از دست می دهند و از طرفی باعث آلودگی محیط دهان می گردند.
۴. الاستیک بین فکی
کش های دایره شکل که بر خلاف اورینگ در سایز بندی و قطرهای مختلفی موجود هستند و انتخاب آن بر اساس نیاز درمانی توسط متخصص ارتودنسی صورت می گیرد. الاستیک ها در جهت بهبود تماس دندان های دو فک استفاده می گردد و توسط خود بیمار گذاشته و برداشته می شود.
طول درمان ارتودنسی دندان
عوامل مختلفی بر روی مدت درمان ارتودنسی تاثیر گذارند. مهم ترین آن ها به ترتیب عبارتند از:
- شدت ناهنجاری : به صورت کلی معمولا ناهنجاری و نامرتبی که شدیدتر است نیاز به درمان طولانی تری دارد، البته این یک قانون نیست در بسیاری از موارد با تغییر طرح درمان، سرعت پیشرفت افزایش می یابد و نتیجه سریع تر حاصل می شود.
- مهارت کاری متخصص ارتودنسی : فاکتور تعیین کننده ی بعدی دانش و مهارت متخصص ارتودنسی است. در حین هر درمان ارتودنسی امکان ایجاد چالش هایی متنوع وجود دارد در این مقاطع یک متخصص حاذق همیشه چند روش برای گذر از این چالش ها دارد و با موفقیت مسیر درمانی را هدایت می کند.
- سن بیمار : سن بیمار نیز می تواند در مدت درمان تاثیرگذار باشد البته بر خلاف تصور عامه مردم، سن مهم ترین فاکتور نیست و تاثیر آن از عواملی که قبلا ذکر شد بسیار پایین تر است، برای مثال تفاوت مدت درمان در یک نامرتبی یکسان، در مقایسه میان یک نوجوان و یک بزرگسال، پیش از چند ماه نخواهد بود.
- همکاری بیمار در طی درمان: همکاری بیمار گاهی اوقات می تواند در روند درمان چالش ایجاد کند، منظور ما از همکاری مراجعه مرتب و انجام به موقع وظایفی است که متخصص ارتودنسی بر عهده بیمار گذاشته است، برای مثال گاهی در طی درمان نیاز به استفاده از کش های بین فکی است. این کش ها توسط خود بیمار گذاشته و برداشته می شود و در طول شبانه روز نیاز به استفاده مداوم دارند. اگر در استفاده این کش ها همکاری لازم صورت نگیرد می تواند باعث افزایش مدت زمان درمان و حتی دور شدن از نتیجه ایده ال گردد.
- کیفیت وسایل و مواد به کار رفته در طی درمان: و اما آخرین عامل کیفیت وسایل و مواد مصرفی است. اگر هر یک از موارد مانند براکت، سیم ارتودنسی، کش ها و … کیفیت کافی نداشته باشند نیروی مناسب ایجاد نخواهد شد و مدت درمان افزایش خواهد یافت، البته باید به این نکته نیز توجه شود که الزاما درمان کوتاه تر از همیشه نمی تواند به صلاح بیمار باشد. اعمال نیروی ارتودنسی باید در یک بازه فیزیولوژیک باشد زیرا نیروی بیش از حد می تواند آسیب هایی مانند تحلیل ریشه و یا استخوان را به همراه داشته باشد.